Program rehabilitacji po wszczepieniu endoprotezy biodra

Spis treści:

  1. Wczesne ćwiczenia pooperacyjne
  2. Ćwiczenia w pozycji stojącej
  3. Chodzenie i wczesna aktywność
  4. Zaawansowane ćwiczenia i aktywność
 
Regularne wykonywanie ćwiczeń mających na celu odzyskanie ruchomości i siły oraz stopniowy powrót do wykonywania codziennych czynności po wszczepieniu endoprotezy biodra. Są ważne dla pełnego przywrócenia zdrowia. Podczas wczesnej rekonwalescencji Twój ortopeda i fizjoterapeuta mogą zalecić Ci wykonywanie ćwiczeń przez 20-30 minut, 2-3 razy dziennie. Możliwe, że zaproponują Ci wykonywanie niektórych z poniższych ćwiczeń.
 

Wczesne ćwiczenia pooperacyjne

Te ćwiczenia są ważne dla poprawienia krążenia krwi w Twoich nogach i zapobiegania tworzeniu skrzepów.    Są także istotne dla wzmacniania mięsni i zwiększania ruchomości biodra. Możesz rozpocząć wykonywanie tych ćwiczeń w sali pooperacyjnej, krótko po operacji. Początkowo możesz odczuwać dyskomfort, ale te ćwiczenia przyśpieszą Twój powrót do zdrowia i zmniejszą ból pooperacyjny. Ćwiczenia te należy wykonywać leżąc na plecach, z nogami lekko odsuniętymi od siebie.
 
  • Zginanie nogi w stawie skokowym
 
 
Powoli unoś i opuszczaj stopę. 
Wykonuj to ćwiczenie kilka razy, co 5-10 minut. Możesz zacząć je wykonywać od razu po operacji i kontynuować aż do pełnego wyzdrowienia. 
 
  • Rotacja stopy w stawie skokowym
 
Poruszaj stopą do wewnątrz, w kierunku drugiej stopy, a następnie w przeciwnym kierunku. 
Powtórz 5-krotnie dla obu kierunków, 3-4 razy dziennie.
 
  • Zginanie kolana z podparciem stopy o łóżko
 
Przesuwaj piętę w kierunku pośladków, zginając kolano i utrzymując stopę na łóżku. Nie pozwól, by kolano przekręcało się do wewnątrz.
Powtórz 10-krotnie, 3-4 razy dziennie.
 
  • Skurcze pośladków
 
Napnij mięśnie pośladków i utrzymaj przez 5 sekund. 
Powtórz 10-krotnie, 3-4 razy dziennie.
 
  • Ćwiczenie odwodzenia
 
Przesuwaj nogę na zewnątrz, do boku, tak daleko jak dasz radę, a następnie przysuń ją z powrotem. 
Powtarzaj 10-krotnie, 3-4 razy dziennie.
 
  • Ćwiczenie mięśnia czworogłowego
 
Napnij mięśnie uda. Spróbuj wyprostować kolano. Utrzymaj przez 5-10 sekund. 
Powtarzaj ćwiczenie 10 razy przez 10 minut. 
Kontynuuj, dopóki nie poczujesz zmęczenia w udzie. 
 
  • Unoszenie wyprostowanej nogi
 
Napnij mięśnie uda, utrzymując kolano w pełni wyprostowane na łóżku. Gdy napniesz mięśnie uda, unieś nogę na kilka centymetrów nad łóżkiem. Utrzymaj przez 5-10 sekund. Powoli obniżaj. 
Powtarzaj, dopóki nie poczujesz zmęczenia w udzie. 
 

Ćwiczenia w pozycji stojącej

Wkrótce po operacji będziesz mógł opuścić łóżko i zacząć stawać. Będziesz potrzebować pomocy, ponieważ na początku możesz odczuwać zawroty głowy podczas wstawania. W miarę jak odzyskasz siłę, będziesz mógł stać samodzielnie. Podczas wykonywania ćwiczeń w pozycji stojącej przytrzymuj się solidnej powierzchni, takiej jak barierka przy łóżku lub ścianie.
 
  • Unoszenie kolana w pozycji stojącej
 
Unieś operowaną nogę w kierunku klatki piersiowej. Nie unoś kolana powyżej pasa. 
Utrzymaj pozycję przez 2-3 sekundy i opuść nogę. 
Powtórz 10-krotnie, 3-4 razy dziennie. 
 
  • Odwodzenie biodra w pozycji stojącej
 
Ustaw biodro, kolano i stopę skierowane prosto przed siebie. Utrzymuj ciało wyprostowane. Trzymaj kolano prosto i unieś nogę do boku. Powoli opuść nogę i postaw stopę z powrotem na podłodze.
Powtórz 10-krotnie, 3-4 razy dziennie.
 
  • Prostowanie nogi w pozycji stojącej
 
Powoli unieś do tyłu operowaną nogę. Postaraj się utrzymywać plecy wyprostowane. Utrzymaj pozycję przez    2-3 sekundy. Połóż stopę z powrotem na podłodze. 
Powtórz 10-krotnie, 3-4 razy dziennie. 
 

Chodzenie i wczesna aktywność

Wkrótce po operacji zaczniesz chodzić na krótkie dystanse po sali szpitalnej i wykonywać lekkie codzienne czynności. Ta wczesna aktywność przyspiesza Twój powrót do zdrowia poprzez przywracanie siły i ruchomości mięśni. 
 
  • Chodzenie przy balkoniku, z pełnym obciążaniem
 
Stań wygodnie, w pozycji wyprostowanej, równomiernie opierając swój ciężar ciała na balkoniku lub kulach ortopedycznych. Przesuń balkonik lub kule do przodu, na niewielką odległość. Następnie porusz się do przodu, unosząc operowaną nogę tak, by najpierw dotknąć podłogi piętą. W miarę jak się poruszasz, Twoje kolano i staw skokowy będą się zginać i cała Twoja stopa będzie równomiernie spoczywać na podłodze. Gdy ukończysz krok, unieś palce nad podłogę. Przesuń balkonik ponownie, a Twoje kolano i biodro będą sięgać w przód, by wykonać następny krok. Pamiętaj, najpierw dotykaj podłogi piętą, potem opuść stopę, następnie unieś palce nad podłogę. Staraj się chodzić tak płynnie, jak to możliwe. Nie spiesz się. Wraz ze zwiększeniem siły i wytrzymałości mięśni, możesz zacząć chodzić przez dłuższe okresy czasu. Stopniowo będziesz mógł coraz bardziej obciążać nogę. 
 
  • Chodzenie o lasce lub o kulach
 
Balkonik jest zazwyczaj stosowany przez pierwsze kilka tygodni, żeby ułatwić Ci utrzymanie równowagi i unikanie upadków. Następnie korzysta się z laski lub kul ortopedycznych, przez kilka kolejnych tygodni,   dopóki nie powróci pełna siła i równowaga. Trzymaj laskę lub kulę w dłoni przeciwległej do operowanej strony ciała. Jesteś gotowy do używania laski lub jednej kuli, kiedy możesz stać i zachowywać równowagę bez balkonika, a Twój ciężar ciała w całości spoczywa na obu stopach oraz gdy nie opierasz się na rękach podczas używania balkonika.
 
  • Wchodzenie i schodzenie po schodach
 
 
Zdolność do wchodzenia i schodzenia po schodach wymaga zarówno elastyczności jak i siły. Na początku będziesz potrzebować poręczy dla poparcia i będziesz w stanie wchodzić tylko po jednym stopniu naraz. Wchodząc do góry zawsze stawiaj jako pierwszą zdrową nogę, a schodząc po schodach zaczynaj od operowanej nogi. Pamiętaj ‘dobra górą’ i ‘zła dołem’. Możesz potrzebować pomocy drugiej osoby, dopóki nie odzyskasz siły i ruchomości. Wchodzenie po schodach jest świetnym ćwiczeniem zwiększającym siłę i wytrzymałość. Nie próbuj wchodzić po schodach o stopniach wyższych niż standardowe 18 cm i zawsze używaj poręczy jako podparcia.
 

Zaawansowane ćwiczenia i aktywność

Pełny powrót do zdrowia zajmie wiele miesięcy. Ból spowodowany chorobą biodra oraz ból i obrzęk po operacji osłabią Twoje mięśnie biodra. Poniższe ćwiczenia i czynności pomogą Twoim mięśniom w pełnym powrocie do zdrowia. 
Poniższe ćwiczenia należy powtarzać 10-krotnie, wykonywać je 4 razy dziennie, jeden koniec elastycznej taśmy powinien być owinięty wokół kostki operowanej nogi, a drugi koniec przymocowany do stabilnego obiektu, takiego jak zamknięte drzwi lub ciężki mebel. Przytrzymuj się krzesła lub poręczy dla lepszej równowagi. 
 
  • Ćwiczenia z taśmą elastyczna
 
Zginanie biodra z oporem
 
 
Stań ze stopami w lekkim rozkroku. Przesuń operowaną nogę do przodu, kolano utrzymując wyprostowane. Pozwól nodze wrócić do pierwotnej pozycji.
 
Odwodzenie uda z oporem
 
 
Stań  bokiem do drzwi lub mebli i przesuwaj operowaną nogę do boku. Następnie pozwól nodze powrócić do pierwotnej pozycji.
 
Prostowanie uda z oporem
 
 
Stań twarzą do drzwi lub mebla, do którego przymocowana jest taśma i pociągaj wyprostowaną nogę do tyłu. Następnie pozwól nodze powrócić do pierwotnej pozycji. 
 
  • Ćwiczenie na rowerze
 
Ćwiczenie na rowerze jest świetnym sposobem na odzyskanie siły mięśniowej i ruchomości kolana. Po pierwsze, dostosuj wysokość siedzenia tak, by spód Twojej stopy dotykał pedału, przy prawie całkowicie wyprostowanym kolanie. Na początku pedałuj do tyłu. Zacznij pedałować do przodu dopiero, gdy bez przeszkód będziesz mógł wykonywać ruch pedałowania do tyłu. 
W miarę jak odzyskasz siłę (po około 4-6 tygodniach), powoli zwiększaj biegi w rowerze. Ćwicz przez 10-15 minut, 2 razy dziennie, stopniowo zwiększając czas do 20-30 minut, 3 lub 4 razy w tygodniu.
 
  • Spacerowanie
 
Noś ze sobą laskę, dopóki całkowicie nie odzyskasz zdolności równowagi. Na początku spaceruj przez 5-10 minut, 3-4 razy dziennie. W miarę jak poprawi się Twoja siła i wytrzymałość, możesz chodzić przez 20-30 minut, 2-3 razy dziennie. Gdy w pełni powrócisz do zdrowia, regularne spacerowanie przez 20-30 minut, 3-4 razy w tygodniu pomoże Ci zachować siłę. 

dr Jan Paradowski ©
Umów wizytę Powrót

O autorze

Jan Paradowski - jest właścicielem Paradowski Medical Group sp. z o.o., która posiada placówkę medyczną Sport Med w Krakowie przy ulicy Miłkowskiego 11A i przy ul. Wrocławskiej 33. Bogate doświadczenie zagraniczne pozwoliło mu na stosowanie nowoczesnych metod, dostępnych w najlepszych światowych ośrodkach. Jako lekarz wypracował własne schematy leczenia terapiami biologicznymi, jak terapia PRP, czy terapia Orthokine. Wykonuje małoinwazyjne zabiegi operacyjne, jak artroskopia kolana, rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL i rekonstrukcja chrząstki stawowej, szycie i implanty łąkotek, a także chirurgia stopy, endoproteza biodra i endoproteza kolana. Jest ceniony również za serdeczne i pełne uwagi podejście do pacjentów.