Spis treści:
1. Wstęp
2. Wczesne ćwiczenia pooperacyjne
- Ćwiczenia mięśnia czworogłowego
- Unoszenie wyprostowanych nóg
- Zginanie nogi w stawie skokowym
- Ćwiczenia prostujące staw kolanowy
- Zginanie kolana z podparciem nogi o łóżko
- Zginanie kolana z podparciem, w pozycji siedzącej
- Zginanie kolana bez podparcia, w pozycji siedzącej
4. Zaawansowane ćwiczenia i czynności
- Zginanie kolana w pozycji stojącej
- Zginanie kolana z asystą
- Ćwiczenia kolan, z oporem
- Ćwiczenie na rowerze
5.Ból i obrzęk po ćwiczeniach
Wstęp
Regularne wykonywanie ćwiczeń mających na celu odzyskanie ruchomości i siły oraz stopniowy powrót do wykonywania codziennych czynności są ważne dla pełnego przywrócenia zdrowia. Twój ortopeda i fizjoterapeuta mogą zalecić Ci ćwiczenie przez około 20-30 minut, 2 lub 3 razy dziennie i spacerowanie przez 30 minut, 2 lub 3 razy dziennie, podczas wczesnej rekonwalescencji. Ortopeda może zalecić Ci niektóre z poniższych ćwiczeń. Poniższy poradnik pomoże Ci lepiej zrozumieć Twój program ćwiczeń, nadzorowany przez fizjoterapeutę lub ortopedę.
Staw kolanowy - rehabilitacja
Wczesne ćwiczenia pooperacyjne
Rozpocznij wykonywanie poniższych ćwiczeń tak szybko, jak tylko będziesz w stanie. Możesz zacząć je wykonywać już na sali pooperacyjnej, krótko po zabiegu. Początkowo możesz odczuwać dyskomfort, ale te ćwiczenia przyśpieszą Twój powrót do zdrowia i zmniejszą ból pooperacyjny.
Ćwiczenia mięśnia czworogłowego
Napnij mięśnie uda. Spróbuj wyprostować nogę w kolanie. Utrzymaj pozycję przez 5-10 sekund.
Powtarzaj to ćwiczenie około 10 razy w ciągu 2-minutowego cyklu, odpoczywaj przez minutę i powtórz. Nie przerywaj, dopóki nie poczujesz zmęczenia ud.
Unoszenie wyprostowanych nóg
Napnij mięśnie uda, utrzymując kolano w pełni wyprostowane na łóżku, jak podczas ćwiczeń mięśnia czworogłowego. Unieś nogę na kilka centymetrów. Utrzymaj pozycję przez 5-10 minut. Powoli opuszczaj.
Powtarzaj ćwiczenie, dopóki nie poczujesz zmęczenia w obrębie uda.
Możesz także unosić nogi podczas siedzenia. Napnij mięśnie uda i utrzymuj nogę w pełni wyprostowaną w kolanie, bez podparcia. Powtarzaj ćwiczenie analogicznie do poprzedniego. Powtarzaj ćwiczenia cyklicznie, dopóki nie powróci pełna siła w Twoim udzie.
Zginanie nogi w stawie skokowym
Poruszaj rytmicznie stopą w górę i w dół, poprzez kurczenie się mięśni łydki i goleni. Wykonuj to ćwiczenie cyklicznie przez 2-3 minuty, 2-3 razy w ciągu godziny, w sali pooperacyjnej.
Wykonuj to ćwiczenie do momentu, gdy powrócisz do zdrowia, a obrzęk w obrębie kostek i podudzi całkowicie ustąpi.
Ćwiczenia prostujące staw kolanowy
Umieść niewielki zwinięty ręcznik tuż nad piętą, tak by nie dotykała ona łóżka. Napnij mięsnie uda. Spróbuj całkowicie wyprostować kolano i dotknąć tylną częścią kolana do łóżka. Utrzymuj nogę w pełni wyprostowaną przez 5-10 sekund.
Powtarzaj, dopóki nie poczujesz zmęczenia w udzie.
Zginanie kolana z podparciem nogi o łóżko
Zegnij kolano tak mocno jak to możliwe, przesuwając stopę po powierzchni łóżka. Utrzymaj kolano w maksymalnym zgięciu przez 5-10 sekund, następnie wyprostuj. Powtarzaj kilka razy, aż poczujesz zmęczenie w nodze lub będziesz w stanie całkowicie zgiąć kolano.
Zginanie kolana z podparciem, w pozycji siedzącej
Podczas siedzenia na brzegu łóżka lub na krześle, z udem podpartym, umieść stopę za piętą operowanej nogi, dla zapewnienia jej podparcia. Powoli zginaj kolano tak mocno, jak dasz radę. Utrzymaj kolano w tej pozycji przez 5-10 sekund.
Powtarzaj kilka razy, aż poczujesz zmęczenie w nodze lub uda Ci się w pełni zgiąć kolano.
Zginanie kolana bez podparcia, w pozycji siedzącej
Podczas siedzenia na brzegu łóżka lub na krześle, z podpartym udem, zegnij kolano tak mocno, jak to możliwe, aż dosięgniesz stopą do podłogi. Lekko opierając stopę na podłodze, przechyl górną część ciała w przód, żeby zwiększyć zgięcie kolana. Utrzymaj pozycję przez 5-10 sekund. Wyprostuj kolano całkowicie.
Powtarzaj kilka razy, aż poczujesz zmęczenie w nodze lub uda Ci się całkowicie zgiąć kolano.
Wczesna aktywność
Wkrótce po operacji rozpoczniesz chodzenie na krótkich dystansach po Twojej sali szpitalnej i wykonywanie codziennych czynności. Ta wczesna aktywność ułatwia powrót do zdrowia i pomaga w przywracaniu siły i ruchomości Twojego kolana.
Chodzenie
Prawidłowe chodzenie jest najlepszym sposobem na umożliwienie wyzdrowienia Twojego kolana. Najpierw będziesz się poruszał przy pomocy balkonika lub kul ortopedycznych. Twój lekarz lub fizjoterapeuta powie Ci, w jakim stopniu możesz obciążać swoją nogę.
Stań wygodnie, w wyprostowanej pozycji, z ciężarem ciała równomiernie rozłożonym na Twój balkonik lub kule ortopedyczne. Przesuwaj balkonik lub kule na krótkie odcinki, następnie wysuń do przodu operowaną nogę, utrzymując kolano wyprostowane, tak by pięta dotknęła podłogi jako pierwsza. W miarę jak poruszysz się naprzód, Twój staw kolanowy i skokowy będą zgięte i cała stopa będzie równomiernie spoczywać na podłodze. Gdy ukończysz krok, Twoje palce u stop będą się unosiły nad podłogę, a Twoje kolano i staw biodrowy będą zgięte, żebyś mógł rozpocząć następny krok. Pamiętaj, najpierw dotknij podłogi piętą, następnie połóż stopę płasko, potem unieś palce nad podłogę.
Chodź tak rytmicznie i płynnie, jak tylko możesz. Nie spiesz się. Dostosuj długość kroku i prędkość na tyle, na ile jest to konieczne dla miarowego poruszania się. W miarę jak poprawia się siła mięśni i ich wytrzymałość, możesz chodzić przez dłuższe okresy czasu. Stopniowo będziesz mógł coraz bardziej obciążać swoją nogę. Możesz chodzić o lasce, trzymając ją w ręce przeciwległej do operowanej strony, aż będziesz w stanie chodzić bez pomocy.
Kiedy możesz chodzić i stać przez ponad 10 minut i Twoje kolano jest na tyle silne, że nie przenosisz ciężaru ciała na balkonik lub kule ortopedyczne (zazwyczaj około 2-3 tygodnie po operacji), możesz zacząć używać tylko jednej kuli lub laski. Trzymaj je w dłoni po przeciwległej stronie do operowanego miejsca. Nie powinieneś kuleć lub opierać się na operowanej nodze.
Wchodzenie i schodzenie po schodach
Zdolność do wchodzenia i schodzenia po schodach wymaga siły i elastyczności. Na początku będziesz potrzebować poręczy dla podparcia i będziesz wchodzić tylko po jednym stopniu. Podczas wchodzenia po schodach najpierw stawiaj nogę ze zdrowym kolanem, a podczas schodzenia, nogę operowaną. Pamiętaj ‘dobra górą’ a ‘zła dołem’. Możesz potrzebować pomocy innej osoby, dopóki nie odzyskasz swojej siły i ruchomości.
Wchodzenie po schodach jest świetnym ćwiczeniem wzmacniającym siłę i wytrzymałość. Nie próbuj wchodzić po schodach o stopniach wyższych niż standardowe (18 cm) i zawsze korzystaj z poręczy dla równowagi. W miarę jak staniesz się silniejszy i bardziej mobilny, możesz rozpocząć wchodzenie po schodach stopa za stopą.
Zaawansowane ćwiczenia i czynności
Gdy odzyskasz swobodę poruszania się na krótkie dystanse, możesz poprawić swoją aktywność. Ból odczuwany w kolanie przed operacją oraz ból i obrzęk po zabiegu osłabiają Twoje kolano. Pełny powrót do zdrowia może potrwać wiele miesięcy. Poniższe ćwiczenia i czynności pomogą Ci w pełni odzyskać zdrowie.
Zginanie kolana w pozycji stojącej
Stój wyprostowany, opierając się o balkonik lub kule ortopedyczne, unieś udo i zegnij kolano tak mocno, jak dasz radę. Utrzymaj pozycję przez 5-10 sekund. Następnie wyprostuj kolano, najpierw dotykając podłogi piętą. Powtarzaj kilka razy, dopóki nie poczujesz zmęczenia.
Zginanie kolana z asystą
Połóż się na plecach, umieść zwinięty ręcznik wokół operowanego kolana i zsuń go nad stopę. Zegnij kolano i wywieraj łagodny nacisk poprzez ręcznik, żeby zwiększyć zgięcie kolana.
Utrzymaj pozycję przez 5-10 sekund, aż poczujesz zmęczenie.
Ćwiczenia kolan, z oporem
Możesz umieścić lekki ciężar wokół kostek i powtarzać którekolwiek z powyższych ćwiczeń. Wykonywanie ćwiczeń oporowych zazwyczaj można rozpocząć w ciągu 4-6 tygodni po operacji. Na początku używaj obciążników 0,5- lub 1-kilogramowych, stopniowo zwiększaj ich ciężar, w miarę jak będzie powracać Twoja siła.(niedrogie obciążniki mocowane na rzepy wokół kostek można kupić w większości sklepów sportowych).
Ćwiczenie na rowerze
Ćwiczenie na rowerze jest świetnym sposobem na odzyskanie siły mięśniowej i ruchomości kolana. Po pierwsze, dostosuj wysokość siedzenia tak, by spód Twojej stopy dotykał pedału, przy prawie całkowicie wyprostowanym kolanie. Na początku pedałuj do tyłu. Zacznij pedałować do przodu dopiero, gdy bez przeszkód będziesz mógł wykonywać ruch pedałowania do tyłu.
W miarę jak odzyskasz siłę (po około 4-6 tygodniach), powoli zwiększaj biegi w rowerze. Ćwicz przez 10-15 minut, 2 razy dziennie, stopniowo zwiększając czas do 20-30 minut, 3 lub 4 razy w tygodniu.
Ból i obrzęk po ćwiczeniach
Po ćwiczeniach może pojawić się ból i obrzęk kolana. Możesz je zmniejszyć, poprzez unoszenie nogi i przykładanie okładów z lodu zawiniętego w ręcznik. Ćwiczenia i aktywność fizyczna powinny stale zwiększać Twoją siłę i ruchomość. Jeśli masz jakiekolwiek pytania, skontaktuj się z ortopedą lub fizjoterapeutą.
Często wyszukiwane tematy:
- Przygotowanie do zabiegu wszczepienia endoprotezy
- Endoproteza Kolana - jak zmniejszyć ryzyko związane z operacją?
- Endoproteza kolana
- Leczenie kręgosłupa