Spis streści:
Urazy mięśni grupy kulszowo-goleniowej są niezwykle częstą dolegliwością wśród sportowców. Zarówno z punktu widzenia anatomicznego, jak i funkcjonalnego, ryzyko wystąpienia urazu w tej grupie mięśniowej jest bardzo wysokie.
Anatomia
Grupa mięśni kulszowo – goleniowych utworzona jest przez trzy mięśnie: półbłoniasty, półścięgnisty oraz dwugłowy uda. Są to mięśnie dwustawowe, tzn. oddziałują zarówno na staw biodrowy, jak i kolanowy. Fakt ten zwiększa ryzyko zaistnienia urazu. Do uszkodzenia dochodzi najczęściej w miejscu połączenia mięśniowo – ścięgnistego (proksymalna część uda, bliżej pośladka).
Mechanizm uszkodzenia oraz przyczyny
Urazy mięśni kulszowo – goleniowych to częsta przypadłość w dyscyplinach wymagających szybkiego przyspieszania, kopania, skakania. Jako główną przyczynę urazu podaje się współczynnik siły zginacze – prostowniki niższy od 0,6 lub przekraczającą 10 nierównowagę siły mięśni kulszowo – goleniowych w lewej i prawej kończynie. Dodatkowo, brak odpowiedniej rozgrzewki, niedostateczna elastyczność mięśni, niewydolność mięśnia poprzecznego brzucha czy mięśnia pośladkowego wielkiego, zwiększa ryzyko, a w najgorszym wypadku prowadzi do urazu.
Badanie oraz objawy
Niewielkie przeciążenia mięśni kulszowo – goleniowych mogą przebiegać bez objawów, natomiast poważne naderwanie może być połączone z rozległym zasinieniem, obrzękiem, tkliwością uciskową, a czasem także powoduje wyczuwalny ubytek na przebiegu mięśnia. Większość uszkodzeń grupy kulszowo – goleniowej ma charakter ostry i powoduje nagłe wystąpienie bólu na tylnej powierzchni uda w trakcie wykonywania ćwiczenia.
W zależności od stopnia uszkodzenia występuje szereg charakterystycznych objawów:
- stopień I: uczucie ciasnoty/skurczu w tylnej części uda, dyskomfort podczas chodzenia, możliwy niewielki obrzęk
- stopień II: ból towarzyszący kurczeniu i rozciąganiu mięśni, upośledzenie chodu, możliwe utykanie, możliwa utrata pełnego wyprostu, możliwy obrzęk
- stopień III: ostry ból i obrzęk, stały ból, upośledzony chód, czasem wręcz niemożliwy
Leczenie
W ciągu pierwszych 24 – 48 godzin stosujemy zasadę P.R.I.C.E. Po ustąpieniu stanu zapalnego należy dążyć do uzyskania pełnego zakresu ruchomości w stawie kolanowym i biodrowym. Zaleca się również wzmacnianie mięśni: pośladkowego wielkiego, mięśnie uda, poprzeczny brzucha i skośny wewnętrzny brzucha. W pierwszych etapach rehabilitacji trening siłowy składa się z ćwiczeń izometrycznych. Następnie dokładamy ćwiczenia koncentryczne, a na końcu ekscentryczne.
Zapobieganie
Ponieważ nierównowaga siły, brak dostatecznej gibkości, niedostateczna rozgrzewka i ogólne wytrenowanie odgrywają – jak stwierdzono wyżej – istotną rolę w zapobieganiu uszkodzeniom mięśni kulszowo – goleniowych, dlatego też działania profilaktyczne powinny uwzględniać właśnie te aspekty.
W przypadku jakiegokolwiek urazu należy zawsze pamiętać, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Poprzedzenie treningu odpowiednio dobraną rozgrzewką oraz uwzględnienie ćwiczeń stretchingu mięśniowego, są bardzo istotnymi czynnikami w prewencji urazów mięśni kulszowo – goleniowych, czy jakichkolwiek innych. Jeśli jednak przytrafi nam się tego typu uraz, tych kilka prostych czynności wymienionych powyżej na pewno ułatwi nam działanie. Pamiętajmy jednak, aby zasięgnąć porady u specjalisty, gdyż często leczenie się na własną rękę przynosi więcej szkód niż korzyści.
Podobne artykuły:
Jan Paradowski - jest właścicielem Paradowski Medical Group sp. z o.o., która posiada placówkę medyczną Sport Med w Krakowie przy ulicy Miłkowskiego 11A i przy ul. Wrocławskiej 33. Bogate doświadczenie zagraniczne pozwoliło mu na stosowanie nowoczesnych metod, dostępnych w najlepszych światowych ośrodkach. Jako lekarz wypracował własne schematy leczenia terapiami biologicznymi, jak terapia PRP, czy