Spis treści:
- otwarta redukcja i stabilizacja wewnętrzna
- rewizja stawu
- Twoja operacja
- znieczulenie
- przebieg operacji
- rekonwalescencja
- leczenie bólu
Wstęp
Złamanie okołoprotezowe to złamanie kości, które powstaje wokół elementów endoprotezy stawu biodrowego. Jest poważnym powikłaniem i często wymaga leczenia operacyjnego.
Mimo, że do złamania może dojść w trakcie operacji endoprotezoplastyki, większość złamań okołoprotezowych występuje po kilku latach prawidłowego funkcjonowania protezy stawu biodrowego. Na szczęście ten typ złamań występuje rzadko. Jednakże, ponieważ operacje endoprotezoplastyki stawu biodrowego są coraz częstsze, można spodziewać się, że wzrośnie liczba złamań okołoprotezowych.
Leczenie tego typu złamań jest dużym wyzwaniem, ponieważ pacjentami są osoby starsze, u których może dodatkowo występować osteoporoza lub inne schorzenia.
Opis
Większość złamań okołoprotezowych występuje wokół trzpienia metalowego elementu umieszczanego w kości udowej. Złamania panewki stawowej stawu biodrowego są rzadsze.
Przyczyny złamań
Złamania okołoprotezowe kości udowej są w większości przypadków skutkiem upadku. Ten rodzaj złamań może być także spowodowany działaniem większej energii, na przykład bezpośredniego uderzenia w boczną część biodra lub podczas wypadku samochodowego. Jakość tkanki kostnej i energia zaangażowana w uraz decydują o rodzaju i rozległości złamania.
Niektóre czynniki zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia złamania, na przykład schorzenia, które prowadzą do osłabienia kości, takie jak osteoporoza. Również choroby, które zwiększają ryzyko upadków – osłabienie siły mięśniowej, obniżenie ostrości wzroku lub zaburzenia równowagi – zwiększają ryzyko złamań.
Obluzowanie trzpienia udowego jest również dużym czynnikiem ryzyka. Obluzowanie zazwyczaj pojawia się po dłuższym czasie i zwykle jest skutkiem codziennej aktywności. Może także być skutkiem ścieńczenia kości, noszącego nazwę osteolizy.
Objawy
Do najpopularniejszych objawów złamania okołoprotezowego stawu biodrowego należą:
- Ból wokół biodra lub uda
- Obrzęk i zasinienie wokół biodra lub uda
- Niemożność obciążania uszkodzonej nogi
- Uszkodzona noga wygląda na krótszą lub jest zdeformowana
Badanie lekarskie
Ponieważ większość tego typu urazów jest bardzo bolesna, osoby z okołoprotezowym złamaniem okolicy stawu biodrowego prawdopodobnie udadzą się od razu na izbę przyjęć pogotowia. Na izbie przyjęć zajmie się Tobą lekarz dyżurny i ortopeda. Uszkodzone miejsce zostanie dokładnie zbadane. Podudzie zostanie zbadane pod kątem właściwego ukrwienia oraz prawidłowej funkcji nerwu, który biegnie w okolicy stawu biodrowego (nerw kulszowy).
Zdjęcie rentgenowskie Twojej miednicy, stawu biodrowego i kości udowej, pokaże lekarzowi jak skomplikowane jest złamanie. To badanie może pokazać stan tkanki kostnej, ilość odłamów kostnych oraz stopień przemieszczenia (przestrzeń między odłamami kostnymi).
W niektórych przypadkach dodatkowo zostanie wykonana tomografia komputerowa. Pozwala ona uzyskać trójwymiarowe obrazy struktur kostnych.
Najprawdopodobniej zostaniesz przyjęty do szpitala. Badania krwi i inne testy laboratoryjne udzielą lekarzowi ważnych informacji dotyczących Twojego ogólnego stanu zdrowia i pomogą w przygotowaniu Cię do operacji.
Stabilizacja miejsca urazu
Nie będziesz mógł w żaden sposób obciążać uszkodzonej nogi. Lekarz może umieścić na Twojej stopie ortopedyczny sprzęt trakcyjny, żeby Twoja noga była wyprostowana i żeby uniknąć dalszych urazów.
Leczenie
Większość przypadków okołoprotezowych złamań okolicy stawu biodrowego wymaga operacji. Żeby przygotować dla Ciebie indywidualny plan leczenia, lekarz musi wziąć pod uwagę kilka czynników, takich jak rodzaj i lokalizacja złamania, jakość pozostałej tkanki kostnej, czy proteza uległa obluzowaniu w kości udowej i Twój ogólny stan zdrowia. Pacjenci, którzy wymagają operacji mogą przebywać w szpitalu przez kilka dni przed planowanym zabiegiem. Często dzieje się tak, ponieważ pacjenci ze złamaniami okołoprotezowymi muszą zostać ustabilizowani i przygotowani przez lekarzy, by zminimalizować ryzyko wiążące się z operacją.
Do ogólnych założeń leczenia okołoprotezowych złamań kości stawu biodrowego należą:
- Otwarta redukcja i stabilizacja wewnętrzna
- Rewizja implantów stawu
- Połączenie obu technik
Otwarta redukcja i stabilizacja wewnętrzna
Jeśli Twoja endoproteza nadal jest mocno przytwierdzona do kości udowej, lekarz może zalecić stabilizację wewnętrzną, w celu leczenia złamania.
Podczas tej operacji fragmenty kości najpierw są ustawiane (redukowane) w swoim prawidłowym położeniu a następnie mocowane razem, za pomocą specjalnych śrub, drutów lub poprzez przymocowywanie metalowych płytek do zewnętrznych powierzchni kości.
W niektórych przypadkach wykorzystuje się także przeszczep kostny, by ułatwić gojenie się złamanej kości. Alloprzeszczep kostny (kość od dawcy zmarłego) stanowi strukturalne wzmocnienie w obszarach osłabionej kości i pomaga w leczeniu złamania.
Rewizja stawu
W niektórych przypadkach złamań okołoprotezowych stawu biodrowego, trzpień implantu ulega obluzowaniu. W tych przypadkach pierwotny implant musi zostać usunięty z kości i zastąpiony nową endoprotezą stawu biodrowego. Ten zabieg nosi nazwę operacji rewizyjnej stawu.
Operacja rewizyjna może wymagać specjalnych elementów. Zazwyczaj proteza rewizyjna ma dłuższy trzpień. W niektórych przypadkach wykorzystuje się alloprzeszczep kostny, żeby zastąpić osłabioną lub brakującą kość.
Twoja operacja
Najprawdopodobniej zostaniesz przyjęty do szpitala, a następnie poddany operacji, gdy tylko lekarz uzna, że będzie to dla Ciebie bezpieczne.
Znieczulenie
Po przyjęciu do szpitala zostaniesz poddany ocenie pod kątem ryzyka anestezjologicznego. Operacje wykonywane w przypadku złamań okołoprotezowych stawu biodrowego zwykle są przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym (zostajesz uśpiony). Wraz z Twoim anestezjologiem i ortopedą przedyskutujecie rodzaj znieczulenia, które zostanie zastosowane.
Przebieg operacji
Operacja mająca na celu zespolenie złamania wokół endoprotezy stawu biodrowego może być dużym wyzwaniem. Czynniki, takie jak osłabiona jakość tkanki kostnej, złamanie wieloodłamowe (duża ilość fragmentów kości) oraz w niektórych przypadkach obecność cementu kostnego, zwiększa złożoność przypadku. Nierzadko tego typu operacje trwają ponad 3 godziny.
Po zabiegu zostaniesz przeniesiony do sali pooperacyjnej, gdzie pozostaniesz przez kilka godzin i będziesz obserwowany do momentu ustania znieczulenia. Po tym jak się obudzisz, zostaniesz przeniesiony na swoją salę szpitalną.
Rekonwalescencja
Najprawdopodobniej pozostaniesz w szpitalu przez kilka dni po operacji.
Po operacji przez 24 godziny będziesz otrzymywał dożylne antybiotyki, żeby zapobiec infekcji. Ponadto, ortopeda przepisze leki przeciwkrzepliwe, żeby zminimalizować ryzyko powstania zakrzepu krwi w Twojej nodze (zakrzepica żył głębokich).
Leczenie bólu
Po operacji możesz odczuwać ból, ale ortopeda i pielęgniarki będą podawać Ci leki, żebyś czuł się jak najbardziej komfortowo. Leczenie bólu jest ważnym elementem Twojego powrotu do zdrowia.
Fizjoterapia rozpocznie się wkrótce po operacji i gdy tylko poczujesz, że ból się zmniejsza, możesz wcześniej zacząć się poruszać i szybciej odzyskasz swoja siłę. Porozmawiaj ze swoim lekarzem, jeśli ból pooperacyjny staje się dla Ciebie problemem.
Rehabilitacja
W większości przypadków fizjoterapia rozpoczyna się wkrótce po operacji. Ortopeda określi, jakie obciążenie możesz wywierać na operowaną nogę, a fizjoterapeuta powie Ci, jak można częściowo obciążać nogę i jak bezpiecznie używać balkonika.
Możesz potrzebować ortezy stawu biodrowego przez kilka tygodni po operacji, żeby nadal chronić biodro podczas procesu gojenia złamania. Zarówno fizjoterapia, jak i terapia zajęciowa mogą pomoc Ci w poprawieniu ruchomości, przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności.
Proces odzyskiwania siły i zdolności do chodzenia może potrwać kilka miesięcy. Po pierwotnej hospitalizacji możesz spędzić kilka tygodni w wyspecjalizowanym ośrodku lub centrum rehabilitacji, żeby poprawić swoją siłę i ogólny stan zdrowia.
Możliwe powikłania po operacji
Powikłania po operacji złamania okołoprotezowego mogą być poważne.
Do najpowszechniejszych powikłań należą:
- zakażenie
- zakrzepy krwi
- zwichnięcie
- nierówna długość kończyn
- słabe gojenie złamania
- powtórne złamanie
- brak wrastania nowego trzpienia endoprotezy w kość udową
W niektórych przypadkach powtórna operacja jest konieczna, żeby uniknąć powikłań. Ważne jest przedyskutowanie z ortopedą ryzyka i korzyści wynikających z zabiegu, zanim zostaniesz poddany operacji.