Spis treści:

1. Wstęp

2. Jakie są przyczyny dny moczanowej?

3. Jakie są objawy dny moczanowej?

4. Jak przebiega diagnostyka dny moczanowej?

5. Jakie są metody leczenia dny moczanowej?

1. Wstęp

Dna moczanowa była nazywana niekiedy „chorobą królów”, ponieważ ludzie mylnie wiązali ją z nadmiernym spożyciem wina i tłustego jedzenia, na które mogli sobie pozwolić tylko zamożni. W rzeczywistości dna moczanowa może dotknąć każdego, a czynniki ryzyka tej choroby są różne. Pierwszym objawem dny moczanowej są epizody bolesnego obrzęku pojedynczego stawu, najczęściej stawu u podstawy palucha. Obrzęknięte miejsce może być zaczerwienione i nadmiernie ucieplone. Połowa przypadków pierwszego napadu dny moczanowej dotyczy stawu palucha, ale każdy staw może być zajęty. Dna moczanowa częściej dotyczy mężczyzn, osób otyłych, osób z chorobami nerek. Niekiedy występuje rodzinnie.

2. Jakie są przyczyny dny moczanowej?

Dna moczanowa rozwija się, kiedy nadmiar kwasu moczowego gromadzi się w organizmie, a kryształy moczanu sodu odkładają się w stawach. To zjawisko może być skutkiem nadmiernej produkcji kwasu moczowego lub jego upośledzonego wydalania przez nerki. Niektóre pokarmy i leki mogą podnosić poziom kwasu moczowego i prowadzić do napadów dny moczanowej. Należą do nich:

• skorupiaki, czerwone mięso, wątroba, bogate w puryny

• nadmiar alkoholu

• słodkie napoje i pokarmy bogate we fruktozę

• leki takie jak: aspiryna, hydrochlorotiazyd, cyklosporyna, takrolimus

3. Jakie są objawy dny moczanowej?

Do objawów dny moczanowej należą:

• silny ból stawu (najczęściej stawu u podstawy palucha)

• utrzymujące się uczucie dyskomfortu w stawie

• zaczerwienienie i obrzęk stawu

• ograniczenie ruchomości w stawie

4. Jak przebiega diagnostyka dny moczanowej?

Niektóre postacie zapalenia stawów mogą przypominać dnę moczanową, dlatego tak ważna jest właściwa diagnoza. Na początku choroby napady dny mogą występować w nocy. Napady dny są zwykle przedzielane okresami bez objawów. Oprócz odkładania się w stawach, kryształki mogą tworzyć także guzki dnawe, znajdujące się pod skórą w okolicy stawów i małżowin usznych.

Dna moczanowa jest zwykle rozpoznawana na podstawie wykrycia obecności kryształów moczanu sodu. Lekarz może pobrać płyn z chorego stawu i zbadać go pod mikroskopem, pod kątem obecności kryształów. Ponadto w diagnostyce pomocne może być oznaczenie poziomu kwasu moczowego we krwi, ale podczas ostrego napadu dny niekiedy poziom ten jest w normie. Badanie rentgenowskie może z kolei wykryć uszkodzenie stawów spowodowane długotrwałą dną moczanową. Badanie ultrasonograficzne i tomografia komputerowa również mogą być pomocne w diagnozie.

5. Jakie są metody leczenia dny moczanowej?

Napady dny moczanowej mogą być leczone następującymi lekami:

• Kolchicyna – lek ten jest skuteczny przy podaniu na początku napadu. Kolchicyna może powodować nudności, wymioty i biegunkę.

• Niesteroidowe leki przeciwzapalne – leki takie jak indometacyna i naproksen są stosowane w większości napadów dny moczanowej. Długie stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych może powodować dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.

• Kortykosteroidy – pacjenci, którzy nie mogą przyjmować niesteroidowych leków przeciwzapalnych mogą być leczeni sterydami podawanymi doustnie lub domięśniowo.

Pomiędzy napadami stosuje się leki obniżające poziom kwasu moczowego, takie jak:

• allopurynol – blokuje produkcję kwasu moczowego

• febuksostat – blokuje produkcję kwasu moczowego

• probenecyd – usprawnia wydalanie kwasu moczowego przez nerki

• peglotykaza – podawana dożylnie, rozkłada kwas moczowy

Oprócz leczenia farmakologicznego chorzy na dnę moczanową powinni wprowadzić pewne zmiany w stylu życia:

• ograniczenie spożycia napojów zawierających fruktozę

• ograniczenie spożycia alkoholu

• unikanie pokarmów bogatych w puryny (mięso, skorupiaki)

• dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu

• rzucenie palenia tytoniu

Jeżeli występują u Ciebie objawy sugerujące dnę moczanową, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą reumatologiem z naszej placówki, by postawić właściwą diagnozę i szybko rozpocząć leczenie.